Het Heilig Experiment

In 1681 ontsnapte een honderdtal Quakers uit Engeland naar Amerika. Zeventig jaar later zijn deze Quakers 'prinsen' kooplieden, reders en plantage-eigenaars die het politieke leven van de kolonie beheersen. Maar de vloek van de slavernij, noodzakelijk voor de immense plantages, heeft ook hen aangetast. Een van de slavenhouders is Bonifacius Baker, wiens grootmoeder Ann Tralor een eeuw geleden in Engeland Margaret Fell bijstond in haar werk voor de ongelukkige kinderen in de afschuwelijke gevangenissen. Haar dagboek wordt aan het begin van het verhaal ontdekt; de onthullingen die het bevat zij n zo onthutsend dat zij het veilige bestaan van haar kleinzoon verstoren. Als Bonifacius Baker bovendien merkt welke geestelijke en lichamelijke wreedheden in zijn naam worden bedreven, besluit hij opnieuw te beginnen. Hij schenkt zijn slaven de vrijheid en trekt de wildernis in om een gemeenschap te stichten 'waar de wolf met het lam zal verkeren', een nieuw Heilig Experiment. Met hem gaan zijn twee dochters en Cleo, de verbitterde slavin, de minnares van zijn zoon. Het Heilig Experiment, het tweede deel van Jan de Hartogs magistrale cyclus over het Koninkrijk van de Vrede, is een grandioos boek. Het voert ons van de slavenkwartieren, over de onmetelijke prairies, door onbegaanbare wildernissen en dodelijk woestijnen op een pelgrimstocht naar onbaatzuchtige liefde en menselijke waardigheid.