Meervoudige democratie: ervaringen met vernieuwend bestuur

De toekomst van het democratisch bestuur staat alom in de aandacht. Maar veel van die recente vernieuwingsvoorstellen zoeken de oplossing in de vergroting van de rol van personen in het politiek bestuur (de gekozen burgemeester) of in de invoer van directe democratie (de volksraadpleging). Beter is het om te kiezen voor een radicaler alternatief: het democratiseren van maatschappelijke en bestuurlijke praktijken waar burgers en organisaties werken aan de problemen die hen bezig houden. In plaats van een concentratie op het moment van besluitvorming zouden we kunnen kiezen voor een benadering die burgers en organisaties niet slechts de kans geeft om ‘ja’ of (vooral) ‘nee’ te zeggen tegen gegeven opties, maar hen de mogelijkheid biedt om zelf mede vorm te geven aan de opties waarvoor kan worden gekozen. In zo’n meervoudige democratie worden burgers méér dan (mede)beslissers: ze worden deelnemers aan vernieuwende bestuurlijke praktijken.