Rok 1984

1984 (tytuł oryginalny: Nineteen Eighty-Four) – futurystyczna antyutopia o licznych podtekstach politycznych, napisana przez George’a Orwella i opublikowana w roku 1949. Autor napisał ją pod wpływem kontaktu z praktyczną stroną ideologii komunistycznej, do jakiego po raz pierwszy doszło w Hiszpanii w 1938 roku (w czasie wojny domowej), gdzie pojechał jako dziennikarz i sympatyk strony republikańskiej. Pierwsze polskie tłumaczenie - Juliusza Mieroszewskiego opublikowane zostało na emigracji w Instytucie Literackim w Paryżu w roku 1953. Do upadku ustroju komunistycznego w Polsce (1989) była to powieść zakazana przez cenzurę, od roku 1980 była jednak publikowana w postaci przedruków z wydania paryskiego w wydawnictwach niezależnych - tzw. "drugiego obiegu". Wszystkie wydania krajowe oficjalne od 1988 r. ukazały się w tłumaczeniu Tomasza Mirkowicza. Do kultury masowej przeniknęły pewne pojęcia z tej powieści np. Wielki Brat (ang. Big Brother), nowomowa (ang. newspeak) czy unperson (polityk odsunięty od wpływów lub obywatel o wrogich lub nieortodoksyjnych poglądach politycznych).