نه فرشته، نه قدیس

ایوان کلیما را گوهری در ادبیات دانسته‌اند که قدرش کمتر شناخته شده است. او در رمان نه فرشته نه قدیس، که واشنگتن‌پست آن را بهترین کتاب سال ۲۰۰۱ اعلام کرد، ما را به قلب پراگ امروز می‌برد، جایی که در آن جوانان با مواد مخدر روزگار می‌گذرانند. کریستینا، مادر چهل و چند ساله‌ای که متارکه کرده، نگران دختر پانزده ساله‌اش است که از مدرسه فرار می‌کند. هم‌زمان صندوقچه‌ای که از پدرش به جا مانده، اسرار خانوادگی باورنکردنیی را برایش آشکار می‌کند. کریستینا باید مراقب مادر پیرش باشد، به شوهر سابقش که گرفتار سرطان است سر بزند و دندان مریض‌هایش را تعمیر کند. اما او تشنۀ عشق است و زمانی که یکی از شاگردان سابق شوهرش که پانزده سال از او کوچک‌تر است به او دل می‌بازد، با معمای تازه‌ای مواجه می‌شود… ایوان کلیما در این رمان توانسته است مثل آنتون چخوف جنبه‌های خارق‌العادۀ زندگی روزمره را به ما نشان دهد.